1. Xác định quá trình lão hóa da
Lão hóa da không chỉ đơn giản là quá trình mà còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố nội sinh và ngoại sinh. Dưới tác động của những yếu tố này, da trải qua sự thay đổi về cấu trúc và sinh lý ở tất cả các lớp da, dẫn đến các biểu hiện lão hóa có thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Các dấu hiệu lão hóa da bao gồm da khô, da lỏng lẻo, xuất hiện nếp nhăn và các tổn thương tản bộ như dày sừng tiết bã và u mạch máu anh đào. Sự thay đổi của da trong quá trình lão hóa là kết quả của sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm chuyển động của cơ, tác động của trọng lực, sự phì đại của mô mỡ bề mặt và sự giảm thể tích mô mỡ sâu, mất xương và sụn.
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình lão hóa da
Yếu tố nội sinh
- Ảnh hưởng của chủng tộc: Sự thay đổi sắc tố như nám, tàn nhang, đồi mồi… xuất hiện sớm ở người châu Á. Dấu hiệu lão hóa da ở người da màu chủ yếu thể hiện rõ ở vùng quanh mắt và giữa mặt; còn ở 1/3 trên khuôn mặt và quanh miệng, môi thì ít hơn.
- Ảnh hưởng của nội tiết tố: Hoạt động của các tuyến nội tiết giảm dần theo thời gian. Nồng độ các hormone giới tính như testosterone, estrogen, dehydroepiandrosterone (DHEA), dehydroepiandrosterone sulfate (DHEAS) cũng giảm dần theo thời gian.
ThS-BS Nguyễn Phương Thảo cho biết, có mối liên quan giữa sự suy giảm sợi đàn hồi ở lớp hạ bì và thời kỳ mãn kinh. DHEA chống lão hóa da thông qua cơ chế kích thích tổng hợp collagen, cải thiện cấu trúc hạ bì và điều hòa chuyển hóa tế bào keratin. Estrogen và progesterone kích thích sự tăng sinh của tế bào sừng, ức chế quá trình apoptosis, thúc đẩy tổng hợp collagen, tăng lượng axit hyaluronic trong da và duy trì độ ẩm cho da.
Ngoài ra, estrogen và progesterone ức chế sự tái hấp thu collagen thông qua việc giảm hoạt động của Matrix metallicoproteinase (MMP) trong nguyên bào sợi, duy trì độ dày của lớp biểu bì. Nồng độ hormone giảm sẽ khiến da trở nên khô, nhăn nheo, thiếu độ ẩm và không còn mịn màng.
Yếu tố ngoại sinh
- Bức xạ năng lượng mặt trời: Bức xạ mặt trời bao gồm các tia UVA, UVB, UVC. Tia UVC được tầng ozon hấp thụ nên không gây ảnh hưởng đến trái đất (trừ vùng cao).
- Tia UVA: có khả năng xuyên sâu vào lớp hạ bì, gây tổn hại da.
- Tia UVB: có khả năng xuyên sâu vào lớp biểu bì, gây tổn thương DNA trong tế bào.
- Tia hồng ngoại, ánh sáng nhìn thấy: Tiếp xúc lâu dài với tia hồng ngoại sẽ kích hoạt sự tăng sinh của các mạch máu trên da, làm thay đổi cấu trúc protein hạ bì.
Các yếu tố khác ảnh hưởng đến quá trình lão hóa bao gồm: tiếp xúc kéo dài và lặp đi lặp lại với môi trường ô nhiễm, chế độ ăn nhiều đường, sử dụng các thực phẩm chiên, quay, nướng.
3. Nguyên tắc chăm sóc da chống lão hóa
Không có hoạt chất hay phương pháp điều trị tại chỗ nào giúp ngăn ngừa hoặc khắc phục hoàn toàn các biểu hiện lão hóa da, chỉ giúp làm chậm hoặc cải thiện các triệu chứng này. Nguyên tắc chính trong chăm sóc da là bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV, loại bỏ các gốc tự do và bảo vệ tế bào. Nguyên tắc chăm sóc da chống lão hóa bao gồm:
- Làm sạch da: Chọn sữa rửa mặt có độ pH tương thích với da và hạn chế sử dụng xà phòng có độ pH kiềm để rửa mặt.
- Chống nắng và tránh nắng: Hạn chế ra ngoài trong khoảng 10-16 giờ, sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên và bôi lại sau mỗi 2 giờ. Kết hợp với việc mặc quần áo dài, đội mũ rộng vành và đeo kính râm.
- Dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm giúp bảo vệ da và giữ cho da mềm mịn.
- Hoạt chất chống oxy hóa ở dạng bôi: Sử dụng các hoạt chất chống oxy hóa như vitamin A, vitamin E, vitamin C, vitamin B3, Resveratrol, Coenzym Q10.
4. Phối hợp các phương pháp điều trị lão hóa da
- Tái tạo da bằng hóa chất: Loại bỏ các lớp da ở độ sâu nhất định, kích thích cơ chế tái tạo và phục hồi da.
- Tái tạo da bằng laser: Kích thích tăng trưởng collagen, cải thiện cấu trúc da, màu da và giảm nếp nhăn. Có hai loại laser tái tạo da: laser xâm lấn và laser không xâm lấn.
- Công nghệ dùng sóng làm săn chắc da: Sử dụng sóng như sóng tần số vô tuyến và siêu âm hội tụ vi mô để tái cấu trúc và tái tạo collagen, elastin và mạch máu.
- Tiêm thuốc giãn cơ: Giảm nếp nhăn động và cải thiện nếp nhăn tĩnh.
- Tiêm chất làm đầy: Khôi phục thể tích đã mất hoặc lấp đầy vùng da bị khiếm khuyết.
- Căng da: Đưa các sợi tự hút vào bên dưới bề mặt da để kích hoạt các phản ứng hóa lý, trẻ hóa và nâng đỡ các mô chảy xệ.
Cuối cùng, để có kết quả tốt trong việc chăm sóc da lão hóa, cần có chế độ chăm sóc da đúng cách, lối sống lành mạnh và kết hợp các phương pháp trẻ hóa da phù hợp. Điều này sẽ mang lại hiệu quả cao trong điều trị và giúp tăng sự tự tin trong giao tiếp và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Đọc thêm thông tin tại EzBeauty.vn