Ẩn sau những dòng nước trong lành là vô số loài cá đáng yêu và thú vị. Cùng EzBeauty.vn khám phá một số đặc điểm sinh học và kỹ thuật nuôi một số loài cá nước ngọt để hiểu hơn về chúng và có thể nuôi chúng một cách hiệu quả.
Cá trắm cỏ
Cá trắm cỏ là một loài cá sống ở tầng giữa và tầng dưới của môi trường nước ngọt. Thức ăn chính của chúng bao gồm cỏ, lá, rau, bèo dâu, bèo tấm và lá ngô. Chúng cũng có thể ăn các loại bột ngũ cốc như bột sắn, bột ngô, bột mì, bột gạo, bột đậu tương và cám gạo. Với khả năng ăn uống đa dạng như vậy, có thể áp dụng nhiều phương pháp nuôi cá trắm cỏ như nuôi đơn hoặc nuôi ghép trong ao. Trong nuôi cá ao, cứ 40kg cỏ non thì tăng trọng được 1kg cá trắm cỏ và phân cá trắm cỏ còn có thể làm tăng trọng được 0,5kg cho các loại cá khác.
Cá trắm cỏ có tốc độ sinh trưởng khá ổn định. Sau 1 năm nuôi, chúng thường đạt trọng lượng từ 0,7 – 1,5kg/con, đạt 1kg/con. Sau 2 năm nuôi, chúng đạt trọng lượng từ 2 – 3kg/con. Tuy cá trắm cỏ có thể chịu được lạnh, nhưng lại dễ bị mắc bệnh đốm đỏ và gây tử vong cao. Vì vậy, cần giữ gìn môi trường nước trong sạch và phát hiện trị bệnh kịp thời để bảo vệ cá trắm cỏ.
Cá chép
Cá chép sống ở tầng đáy và tầng giữa của môi trường nước ngọt. Thức ăn chính của cá chép bao gồm động vật đáy như giun, ốc, ấu trùng côn trùng, tôm lột xác… Chúng cũng có thể ăn các loại hạt như ngô, đậu thóc đã nấu chín, các loại bã đậu, bã rượu và thức ăn công nghiệp. Cá chép có khả năng chống chịu môi trường khắc nghiệt cao hơn các loài cá khác. Trong ao nuôi, cá chép thường được nuôi ghép với tỷ lệ 5% và tối đa không quá 10%. Cá chép nuôi sau 1 năm có thể đạt trọng lượng từ 0,3 – 0,5kg/con, cá 2 tuổi nặng từ 0,7 – 1kg/con, cá 3 tuổi nặng từ 1 – 1,5kg/con. Cá chép tự đẻ trong ao và cũng có thể cho đẻ nhân tạo dễ dàng.
Cá rô phi
Cá rô phi sống ở tầng giữa và tầng đáy của môi trường nước ngọt và nước mặn. Cá rô phi có thể sống trong môi trường có nhiệt độ dưới 12°C, tuy nhiên, trong những tháng mùa đông nên giữ mức nước trên 1,5m để tránh cá rô phi chết rét. Thức ăn chính của cá rô phi bao gồm mùn bã hữu cơ, các loại phân trâu, bò, lợn, gà và cả các loại bèo tấm, bèo dâu, tinh bột và thức ăn tổng hợp. Cá rô phi có khả năng đẻ tự nhiên nhiều lần trong ao và có thể cho đẻ nhân tạo dễ dàng. Cá rô phi nuôi sau 1 năm có thể đạt trọng lượng 1kg/con.
Cá chim trắng
Cá chim trắng thích sống ở tầng giữa và đáy của môi trường nước ngọt và thường sống theo đàn trong ao. Thức ăn chính của cá gồm mùn bã hữu cơ, thực vật mục nát, bèo tấm, bèo dâu, rau muống, mầm lá non, giun, ốc, hến và các loại cá tạp thức ăn nhân tạo. Cá chim trắng nuôi trong ao khoảng 6 – 7 tháng tuổi có thể đạt trọng lượng từ 1 – 1,5kg/con. Sau 3 năm nuôi, cá chim trắng trở thành cá sinh dục và có khả năng đẻ trứng.
Cá trê
Cá trê sống ở tầng đáy và thích ăn động vật phù du khi còn nhỏ, và ăn các loại giun, côn trùng, tôm cá tạp, xác bã động vật thối rữa và các chất bột ngũ cốc khi lớn. Cá trê có khả năng sống trong môi trường khắc nghiệt, nước bẩn, thiếu oxy và pH thấp, mà các loài cá khác không thể sống được. Cá trê có thể được nuôi bằng cách cho ăn cám gạo, ngô và các loại cá tạp, bột cá nấu chín. Cá trê có thể đạt trọng lượng từ 0,2 – 0,4kg/con trong tự nhiên. Với phương pháp nuôi trong ao, có thể đạt kích cỡ cao hơn.
Cá trắm đen
Cá trắm đen sống ở tần giữa và tầng đáy và rất ít lên mặt nước. Khi nhỏ, cá trắm đen ăn động vật phù du và ấu trùng chuồn chuồn, muỗi. Khi lớn, chúng chuyển sang ăn các loại ốc, hến, trai, sò nhỏ, tôm cua và có thể ăn cả quả rụng như sung, vả khi đói. Cá trắm đen là loài cá có kích cỡ lớn nhất, có thể đạt trọng lượng tới 40-50kg. Cá trắm đen thường được nuôi ghép trong ao với mục đích tận dụng thức ăn dư thừa của các loài cá khác và các thức ăn có sẵn trong nước. Hiện nay, phương pháp nuôi cá trắm đen công nghiệp đang phát triển và đem lại hiệu quả cao.
Sau quá trình nuôi khoảng 7 – 8 tháng, có thể thu hoạch cá trắm đạt kích cỡ thương phẩm theo phương pháp đánh tỉa. Sau 12 tháng nuôi, cần tháo cạn ao để thu hoạch cá trắm đen.
Kỹ thuật nuôi
Để nuôi cá hiệu quả, cần chú ý đến một số yếu tố kỹ thuật sau:
Ao nuôi
- Diện tích ao: cất giữ cá trong ao có diện tích từ 500m2 trở lên để đảm bảo không gian nuôi rộng rãi.
- Độ sâu ao: nên tiến hành ao có độ sâu từ 1,2 – 1,5m để cung cấp đủ không gian và nước cho cá.
- Hệ thống cấp và thoát nước: cần có hệ thống cấp và thoát nước chủ động để duy trì môi trường ao nuôi sạch và không ô nhiễm.
- Môi trường ao nuôi: ao nuôi cần thoáng mát, đáy ao phẳng và ít bùn. Đặc biệt, cần kiểm soát lượng bùn dưới 15cm để đảm bảo chất lượng nước ao.
- Hình dạng ao: nên lựa chọn hình dạng ao chữ nhật hoặc vuông để thuận tiện cho quản lý và nuôi cá.
Cải tạo ao nuôi
Cải tạo ao là một bước quan trọng để chuẩn bị cho quá trình nuôi cá. Các bước cải tạo ao gồm:
- Phát quang bụi rậm, tu sữa bờ ao và lấp hết hang hốc để đảm bảo mặt ao không bị cặn bã. Điều này giúp cung cấp oxy cho nước và tăng cường sức khỏe cho cá.
- Tháo nước để loại bỏ cá tạp và nạo vét bùn đáy ao.
- Bón vôi để điều chỉnh độ pH của đất ao nuôi và đảm bảo môi trường ao ổn định. Lượng vôi bón phụ thuộc vào pH đất của ao nuôi.
- Lấy nước vào ao: nước lấy vào ao cần được lọc qua lưới mắt nhỏ để tránh cá tạp và cá dữ vào ao, đồng thời tranh chấp thức ăn.
Chọn giống và thả giống
- Chất lượng giống tốt: lựa chọn cá giống khoẻ mạnh, năng động, không có dị hình và không bị mầm bệnh. Đồng thời, chọn giống có kích cỡ đồng đều để thuận tiện cho quá trình nuôi.
- Kích cỡ giống: cá giống cần có kích cỡ phù hợp để tránh hao hụt trong quá trình nuôi.
- Mật độ thả: mật độ thả cá phụ thuộc vào điều kiện ao nuôi, khả năng cung cấp thức ăn, phân bón và nhu cầu tiêu thụ. Phương pháp nuôi và loại cá nuôi cũng ảnh hưởng đến mật độ thả. Mật độ thả cá tối ưu thường từ 0,7 – 1,5 con/m2.
Thức ăn và chăm sóc quản lý
- Thức ăn: có thể sử dụng thức ăn chế biến hoặc thức ăn viên công nghiệp để cung cấp dinh dưỡng cho cá.
- Chăm sóc: theo dõi lượng thức ăn, quản lý môi trường ao và cung cấp ô xy và nước sạch theo nhu cầu của cá.
Phòng bệnh và một số bệnh thường gặp ở cá
- Phòng bệnh: để phòng bệnh cho cá, cần giữ môi trường sống và áp dụng chế độ ăn đầy đủ để tăng sức đề kháng. Đồng thời, có thể sử dụng các biện pháp bón vôi và các loại thuốc tắm cho cá để phòng trị bệnh.
- Một số bệnh thường gặp: bệnh xuất huyết đốm đỏ, bệnh nấm thủy mỹ, bệnh trùng mỏ neo, bệnh trùng bánh xe và bệnh ngạt do thiếu khí.
Thu hoạch
Sau quá trình nuôi khoảng 7 – 8 tháng, có thể thu hoạch cá đạt kích cỡ thương phẩm bằng phương pháp đánh tỉa. Sau 12 tháng nuôi, cần tháo cạn ao để thu hoạch. Kết quả đạt được từ quá trình nuôi cá không chỉ là thu hoạch cá ngon mà còn là sự hài lòng và thành công của người nuôi. Hãy tỉnh táo và nắm vững kỹ thuật nuôi để đạt được kết quả tốt nhất.
EzBeauty.vn hy vọng rằng những thông tin về đặc điểm sinh học và kỹ thuật nuôi cá nước ngọt sẽ giúp bạn có thêm kiến thức và kỹ năng trong việc nuôi cá. Hãy tham gia vào thế giới nuôi cá và tận hưởng niềm vui từ việc gìn giữ và chăm sóc những sinh vật sống này.