Hôn nhân cận huyết là gì?
Hôn nhân cận huyết là việc kết hôn hoặc sống chung như vợ chồng giữa những người cùng họ hàng thân thuộc chưa quá ba thế hệ. Đây là một khái niệm dùng để miêu tả việc tiến gần đến quá mức giữa những người có liên hệ huyết thống gần nhau, thường trong phạm vi ba đời.
Theo định nghĩa của Luật Hôn nhân Gia đình, hôn nhân cận huyết có thể xảy ra giữa những người cùng dòng máu trực hệ và những người có họ hàng trong phạm vi ba đời, bao gồm cả cha mẹ và con nuôi, cha mẹ nuôi và con nuôi, cha chồng và con dâu, mẹ vợ và con rể, cha dượng và con riêng của vợ, mẹ kế và con riêng của chồng.
Hệ lụy đến sức khỏe và tương lai
Theo chuyên gia y tế, hôn nhân cận huyết có thể dẫn đến nhiều hệ lụy khôn lường và ảnh hưởng đến sức khỏe và tương lai của đứa con sinh ra. Khi những người có huyết thống gần nhau kết hôn, rủi ro gen bệnh lý trùng lặp tăng lên đáng kể. Điều này có thể dẫn đến các bệnh lý di truyền như bệnh máu, bệnh xương, thiểu năng trí tuệ, lùn, ốm yếu và nhiều bệnh lý khác. Những căn bệnh này có thể gây tử vong sớm hoặc không thể chữa khỏi. Ngoài ra, các bệnh lý này còn di truyền cho thế hệ sau, dẫn đến sự suy thoái dần của gen nòi.
Một số bệnh có thể xảy ra khi đứa trẻ sinh ra từ quan hệ cận huyết thống bao gồm dị tật di truyền, khiếm thính, suy giảm thị lực, chậm phát triển trí tuệ, chậm phát triển về thể chất, rối loạn máu di truyền và động kinh. Ngoài ra, còn có một số bệnh khác chưa được chẩn đoán và đôi khi cả thai chết lưu.
Với việc bàn về hệ lụy của hôn nhân cận huyết, PGS.TS Trần Danh Cường – Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho biết: “Hôn nhân cận huyết có thể gây ra những bệnh di truyền nguy hiểm, liên quan đến trí tuệ, huyết học, ung thư… Việc kết hôn cận huyết là điều kiêng kỵ, cần được loại bỏ, vì để lại nhiều hệ lụy cho thế hệ trẻ em.” Điều nguy hiểm hơn, những em bé sinh ra từ hôn nhân cận huyết có thể hoàn toàn bình thường, nhưng các bệnh lý di truyền có thể tiềm ẩn hoặc biểu hiện ở thế hệ sau. Vì vậy, ngay từ đầu, ta không thể nhìn ra được sự nguy hại của hôn nhân cận huyết.
Đơn cử, căn bệnh Thalassemia là một ví dụ phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt ở các tỉnh miền núi phía Bắc, nơi hôn nhân cận huyết thường xảy ra. Bệnh Thalassemia là một bệnh di truyền với triệu chứng chính là thiếu máu và thiếu sắt trong cơ thể, cần điều trị suốt đời. Nếu không được điều trị, bệnh này có thể gây chậm phát triển, giảm khả năng học tập và lao động.
Việt Nam hiện có khoảng 13 triệu người, chiếm khoảng 13% dân số, mang gen bệnh Thalassemia. Trong số đó, tỷ lệ người dân ở các vùng miền núi, đặc biệt là các dân tộc thiểu số, có tỷ lệ cao lên tới 20-40%.
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tỷ lệ người mang gen bệnh Thalassemia ở vùng miền núi là hôn nhân cận huyết. “Thói quen kết hôn cận huyết hoặc chỉ kết hôn trong cộng đồng của mình làm tăng tỷ lệ sinh ra trẻ bị bệnh. Nếu hai người mang gen gặp nhau, khả năng sinh ra trẻ bị bệnh là 25%,” TS Bạch Quốc Khánh, Viện trưởng Viện Huyết học Truyền máu Trung ương cho biết.
Hôn nhân cận huyết không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến tương lai của chính các em bé sinh ra từ những cuộc hôn nhân này. Vì vậy, việc hiểu rõ về hôn nhân cận huyết và có những biện pháp giáo dục và tăng cường nhận thức về tình dục là cách hiệu quả để ngăn chặn và giảm thiểu những hệ lụy của nó.
Sản phẩm và dịch vụ chăm sóc sắc đẹp là nơi bạn có thể tìm hiểu thêm về chủ đề này và một số vấn đề sức khỏe khác.